POD KĄTEM PRAWA: Trzy rzeczy, na które warto zwrócić uwagę zawiadamiając o przestępstwie

– czyli o kontakcie pokrzywdzonego z organami ścigania

AUTORKA: ADWOKAT ANNA KĄTNIK – MANIA

Tylko ściany komisariatu wiedzą, ile razy zgłaszający bezskutecznie odbili się od tzw. „okienka” słysząc np. o „braku dowodów”, że „to jest sprawa cywilna”, czy „trzeba poczekać”. Przyczyny tego są różne, ale skutki podobne – pokrzywdzony poddaje się, czuje się bezsilny i sfrustrowany. Jak temu zaradzić?

 

 

PO PIERWSZE: NA PIŚMIE

Jednym z częściej popełnianych błędów jest składanie zawiadomień o przestępstwie osobiście, ustnie. Tymczasem, jeżeli możesz i pozwala na to sytuacja, informuj organy ścigania (najlepiej prokuraturę) o takich zdarzeniach na piśmie.

Takie rozwiązanie pozwala na zastanowienie się nad tym, co chcesz przekazać i jakimi dowodami na potwierdzenie swoich słów dysponujesz (o dowodach nieco szerzej poniżej).

W treści pisma należy przedstawić ciąg zdarzeń, które składają się na przestępstwo. Potraktuj to trochę tak, jak byś miał/a opowiedzieć komuś z drugiej części kraju o tym, co wiedziałeś/aś. Możesz napisać o swoich odczuciach – w niektórych przypadkach może zadecydować o tym, czy w ogóle mamy do czynienia z przestępstwem. Przykładowo,  przy ocenie, czy doszło do gróźb karalnych istotnym jest to, czy groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona. W takim wypadku warto więc napisać, czy słowa sprawcy Ciebie wystraszyły, czego się boisz w związku z jego wypowiedzią. Pamiętaj jednak o tym, aby pismo było napisane konkretnie, rzeczowo (nie obrażaj nikogo).

Całość wyślij przesyłką poleconą, a potwierdzenie koniecznie zachowaj – może przydać się w przyszłości. Pamiętaj, aby wpisać swoje dane – będzie to niezbędne, m.in. gdy organ uzna za konieczne uzupełnienie zawiadomienia o istotne fakty (co w praktyce zdarza się niezwykle często). Wówczas będziesz mieć okazję, aby doprecyzować swoje pismo.

Korespondencję najlepiej skierować do prokuratury, która może zlecać wykonanie konkretnych czynności Policji. W ten sposób prokurator „będzie mieć oko” na podejmowane w sprawie działania i wydane rozstrzygnięcia.

Na czym zatem polega różnica? Przede wszystkim na tym, że wysyłając pismo nie musisz wdawać się w niepotrzebne dyskusje, udowadniać, że obawiasz się o swoje życie, czy czekać aż ktoś znajdzie dla Ciebie czas, aby przyjąć zawiadomienie. Jeżeli Twoje pismo spotka się z odmową, to otrzymasz to „na piśmie”, i możesz to rozstrzygnięcie zażalić (czyli zaskarżyć/odwołać się). Wówczas to sąd (w określonych sytuacjach prokurator nadrzędny) zbada, czy masz rację.

 

PO DRUGIE: WSKAŻ DOWODY

Do zawiadomienia warto załączyć dowody. Mają one służyć odtworzeniu przebiegu wydarzenia, które zgłaszamy, ale też stanowić potwierdzenie okoliczności, na które się powołujemy.

Przedstawienie dowodów jest niezwykle istotne i może przyczynić się do znacznego przyspieszenia postępowania. Przykładowo, dowodami mogą być, np.: zeznania świadków, nagrania, fotografie, opinie prywatne, dokumenty urzędowe i prywatne.

W przypadku dokumentów, nie ma konieczności, aby przesyłać je w oryginale. Na początek wystarczającą będzie kopia. Oczywiście, dowody warto zabezpieczyć przed zniszczeniem czy usunięciem. Będzie to szczególnie ważne, gdy mamy do czynienia z groźbami karalnymi, kierowanymi do nas poprzez wiadomość sms.

 

PO TRZECIE: SPRAWDŹ, CZY MASZ RACJĘ

Przed podjęciem decyzji o wysłaniu zawiadomienia, warto skonsultować swoje zamiary z adwokatem. Dobrze, aby Twoje zapatrywania na daną sytuację, zostały ocenione przez bezstronnego profesjonalistę. Pamiętaj, że obowiązuje go tajemnica adwokacka. Dlatego, jeżeli okaże się, że nie masz racji, nikt inny poza Tobą, nie powinien się o tym dowiedzieć.

Pomoc adwokata na tym etapie pozwala także na wstępne określenie kwalifikacji prawnej czynu. Najprościej rzecz ujmując, chodzi o ustalenie, „z jakiego artykułu sprawca powinien odpowiadać”. Może się bowiem okazać, że zawiadomienie nie będzie potrzebne, ponieważ … można złożyć prywatny akt oskarżenia do sądu (np. przy przestępstwie znieważenia).

Oprócz porady prawnej, adwokat może przygotować dla Ciebie projekt zawiadomienia, pod którym będziesz mógł/mogła się podpisać. To rozwiązanie może okazać się przydatne szczególnie wtedy, gdy nie czujesz się na siłach, aby odpowiednio skonstruować pismo do prokuratury.

Oczywiście, najbardziej korzystnym rozwiązaniem jest zlecenie sprawy adwokatowi i to już na etapie zamiaru złożenia zawiadomienia. Dlaczego ? Wówczas może on uczestniczyć w najważniejszych czynnościach dowodowych, których treść zazwyczaj decyduje o poniesieniu bądź uniknięciu odpowiedzialności karnej przez podejrzanego. Jest to niezwykle ważne również dlatego, że po wniesieniu aktu oskarżenia, bardzo często sąd podczas rozprawy odwołuje się do treści protokołów sporządzonych w toku śledztwa lub dochodzenia i znajdujących się w aktach sprawy. O zaletach podjęcia współpracy z adwokatem nie trzeba zbyt długo przekonywać. Już po przeprowadzeniu pierwszej rozmowy z Klientem jest on w stanie stwierdzić, jakie są mocne i słabe strony sprawy. W oparciu o przekazane przez Mocodawcę informacje, posiadaną wiedzę prawniczą oraz doświadczenie, staje się autorem taktyki procesowej, która zależności od przebiegu postępowania, może ulegać zmianom.

 

UWAGI NA ZAKOŃCZENIE

Pamiętaj: więcej nie znaczy lepiej. W zwracaniu się o pomoc do organów ścigania nie ma miejsca na koloryzowanie, a zawiadamianie o nieistniejącym przestępstwie stanowi przestępstwo. Warto pamiętać, że swoim zawiadomieniem angażujemy szereg osób (np. prokuratorów, sędziów, biegłych itd.), które będą koncentrować się na naszej sprawie. Zanim zatem zdecydujemy się na jego złożenie, musimy być prawdomówni i  konsekwentni (i przekonani, że za chwilę nie wycofamy się ze sprawy).

Efekty zawiadomienia o przestępstwie w formie ustnej i pisemnej powinny być takie same. Jest to jednak cykl praktyczny, który ma życie ułatwiać, a nie komplikować.

Oczywiście, przedstawione uwagi nie dotyczą sytuacji nagłych, wymagających niezwłocznych działań ze strony organów ścigania. Wówczas należy wybrać nr 112 i postępować wg poleceń odbierającego zgłoszenie.

 

POZNAJ AUTORKĘ: ADWOKAT ANNA KĄTNIK – MANIA